شته جالیز

شته جالیز یا شته پنبه

گونه: Aphis gossypii

جنس: Aphis

خانواده: Aphididae

این گونه بسیار پلی فاژ بوده و یکی از گونه های مهم و خسارت زا در جالیزکاری های کشور می باشد. که پراکنش گسترده ای نیز در تمامی قاره ها دارد.

چرخه زندگی:

حشره کامل: 23-22 نسل و بیشتر در سال (با توجه به شرایط محیطی)

شکل شناسی:

طول بدن حشره : 2.2 _ 1.2 میلیمتر

پوره ها در اندازه های کوچکتر از فرم بالغ و با رنگ های متفاوت از زرد کمرنگ تا سبز روشن می باشند.

رنگ بدن در شته های بدون بال معمولا زرد و یا سبز تیره است. سطح پشتی بدن فاقد رنگدانه بوده و گاهی در قسمت های جانبی دارای رنگدانه می باشد. شاخکها به رنگ زرد کمرنگ هستند.

فرمهای بالدار به رنگ سبز تا سبز تیره با شاخکهای کوتاه هستند که طول آنها هم اندازه طول بدن است.

زیست شناسی:

این آفت زمستان را به صورت ماده های بی بال زیر علفهای هرز سپری می کند. این آفت به صورت بکرزایی اجباری تولید مثل می کند.

دوره یک نسل آن به طور متوسط 9-5 روز است. هر حشره ماده بی بال روزانه 2 عدد یا بیشتر پوره تولید می کند. یک شته بی بال زنده زا در طول مدت زادآوری تا 68 پوره سن یک تولید می کند.

اوج فعالیت شته ها همزمان با گلدهی و تشکیل میوه هاست. شته ها با تغذیه و ترشح عسلک، سبب آغشته شدن سطوح برگها و در نتیجه جلب گرد و غبار شده و اختلال شدیدی در عمل فنوسنتز ایجاد می کنند.

گیاهان میزبان (بیش از 100 میزبان):

خانواده (تیره) کدوئیان: کدو، خیار، خربزه، هندوانه، طالبی و …

خانواده (تیره) پنیرکیان: پنبه، بامیه، ختمی و …

بادمجان، گوجه فرنگی، توت فرنگی، کنجد، توتون، کلزا، کنجد

مرکبات

خسارت:

تغذیه از شیره گیاهی و تولید عسلک، در شرایط آلودگی شدید سیاه شدن برگ به دلیل رشد قارچ فوماژین، آفت در پشت برگها متمرکز بوده و به مرور زردی و پیچیدگی و لوله شدن برگها در بوته ها عارض می گردد. این آفت در جمعیت بالا می تواند سبب خشک شدن کامل بوته ها گردد

«ناقل بیماری های ویروسی»

روش های کنترل:

استفاده از ارقام مقاوم

حذف علف های هرز

حفاظت از دشمنان طبیعی

کنترل بیولوژیک:

اکثر کفشدوزک های خانواده Coccinellidae

بالتوری سبز Chrysoperla carnea

سن شکارگر Orius niger

زنبور پارازیتوئید Diaeretiella rapae

زنبور پارازیتوئید Diplazon laetatorius

زنبور پارازیتوئید Lysiphlebus fabarum

Aphelinus abdominalis

Aphelinus varipes

Pachyneuron aphidis

Syrphophagus aphidivorus