سن گندم

سن گندم

گونه: Eurygaster integriceps

جنس: Eurygaster

خانواده: Scutelleridae

این سن از برگ، ساقه، جوانه و دانه ی گندم، جو، یولاف، چاودار و گرامینه های وحشی تغذیه می کند.

چرخه زندگی: 

تخم، 5 مرحله پورگی ، حشره بالغ

تعداد نسل در سال: 1 نسل

شکل شناسی:

حشرات بالغ 14-12 میلیمتر طول و 8 میلیمتر عرض دارند.

بدن سن گندم بیضوی، خاکی رنگ یا به رنگ قهوه ای روشن تا تیره و حتی کاملا سیاه، سر مثلثی شکل با شاخک های بلند 5 بندی که خرطوم (زننده _ مکنده ی) آن در زیر سر واقع شده است.

تخم ها، کروی به قطر حدود 0.7 میلیمتر که در 2 ردیف 10 الی 14 عددی روی برگ های گندم گذاشته می شوند.

تخم ها در ابتدا به رنگ سبز روشن و به تدریج رنگ آن تیره شده و لکه های قرمز و سیاه رنگی که همان جنین تخم است در آن تکوین می یابد.

پوره ها در زمان خروج از تخم به رنگ سبز روشن بوده ولی پس از مدت کوتاهی سیاه رنگ می شوند.

زیست شناسی:

سن گندم زمستان را زیر بوته هایی نظیر گون، کلاه میرحسن و سایر بوته ها که در زیر آنها پوشش مناسبی از برگ های خزان شده اش وجود داشته باشد سپری می کند.

با مساعد شدن دما (اواخر زمستان – اوایل بهار) از زیر بوته ها خارج شده و ممکن است مختصری از گرامینه های وحشی سبز شده تغذیه کند. سپس اماکن زمستانه را به صورت دسته جمعی به سمت مزارع گندم، جو و ….. ترک می نماید.

سن گندم بعد از چند روز تغذیه از شیره گیاهی برگ و ساقه گندم آماده جفتگیری می شود.

هر حشره ماده در طول زندگی اش 70 تا 80 تخم در دسته جات 14-10 تایی می گذارند. تخم ها پس از حدود دو هفته تفریخ و پوره ها خارج خواهند شد.

پوره ها ابتدا تغذیه ای ندارند ولی با بالا رفتن سن پورگی تغذیه افزایش می یابد. و بیشترین تغذیه را در سن چهارم و پنجم و حشرات بالغ نسل جدید انجام می دهند.

گیاهان میزبان:

گندم، جو، یولاف، چاودار و گرامینه های وحشی

خسارت:

خسارت سن های مادر به صورت تغذیه از شیره گیاهی برگ و یا ساقه های جوان و سپس محور زیر خوشه می باشد. که باعث قهوه ای شدن انتهای برگ همراه با شکستگی در برگ، سفید شدن خوشه همراه با پوک شدن تمام خوشه می شود.

خسارت پوره ها تغذیه از دانه های نارس است که باعث چروکیده و لاغر شدن دانه و کاهش کمی و کیفی محصول می شود.

حشرات بالغ نسل جدید علاوه بر تغذیه از دانه های خمیری، قادرند از دانه های سفت شده گندم تغذیه کنند و به شدت کیفیت و کمیت گندم را تحت تاثیر قرار دهند.

گندم های سن زده لاغر، چروکیده و دارای لکه های سفید رنگی هستند که در وسط آن نقطه تیره ای دیده می شود.

روش های کنترل:

محافظت از پوشش گیاهی مراتع و احیای مراتع

کشت ارقام زودرس در مناطق سن خیز

برداشت به موقع محصول (به منظور ناکافی شدن تغذیه سن ها)

کنترل بیولوژیک:

Asolcus  ?

قارچ بیماریزای Beauveria bassiana ?